Libraryhub – ห้องสมุด ณ ฮับ

ไม่ได้มาเขียนบล็อกห้องสมุดนาน ขอยกกรณีศึกษาของห้องสมุดที่ผมเคยดูแลมาเป็นตัวอย่างดีกว่า เคยสงสัยไหมครับว่า ทำไม “ห้องสมุดมารวย” ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ถึงครองใจนักลงทุนและผู้สนใจเรื่องการเงินการลงทุนมาได้อย่างยาวนาน? ไม่ใช่แค่เพราะมีหนังสือเยอะหรอกนะครับ แต่เพราะมีกลยุทธ์การตลาดที่แข็งแกร่งซ่อนอยู่ต่างหาก หนึ่งในกลยุทธ์ทางการตลาด คือ การนำแนวคิด “7Ps Marketing Mix” มาใช้

ห้องสมุดเป็นสถานที่สำคัญและมีเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัย ตั้งแต่อดีตที่เน้นการเข้าถึงทรัพยากรสิ่งพิมพ์ และความเงียบสงบ ปัจจุบันที่ผสมผสานทรัพยากรสารสนเทศแบบดั้งเดิม และรูปแบบดิจิทัล ไปจนถึงอนาคตที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยีที่ล้ำสมัย อาทิเช่น AI, Blockchain และ AR/VR รวมไปถึงการปรับเปลี่ยนการเรียนรู้ให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล (personalized) ในบทความนี้ เราจะพาคุณสำรวจวิวัฒนาการของ “ห้องสมุด” ตั้งแต่อดีตจนถึงอนาคต พร้อมมองถึงความเปลี่ยนแปลงในบทบาท สื่อที่ให้บริการ และการออกแบบพื้นที่ที่ตอบโจทย์สังคมดิจิทัลในอนาคต

ข้อมูลที่นำมาให้ดูในวันนี้ มาจากข้อมูลของการปรับปรุง Profile ของสมาชิกใน LinkedIn ในช่วง 12 เดือนก่อนหน้า เชื่อมั้ยครับว่า… สมาชิกใน LinkedIn มีการเพิ่มข้อมูลทักษะ (Update) ลงใน Profile กว่า 680 ล้านทักษะ (เพิ่มขึ้นกว่า 80% จากปีก่อน)

คืนนี้ หาหนังสืออ่านก่อนนอน แบบเก๋ๆ เริ่มจากคำถาม
“ไม่ได้จบบรรณารักษ์ แต่ต้องมาทำงานบรรณารักษ์ ควรเริ่มอย่างไรก่อนดี”

หนังสือเล่มนี้มีคำตอบ “Unintentional Librarian: A Beginner’s Guide to Working in a Public Library” หรือแปลแบบตรงๆ ว่า บรรณารักษ์โดยไม่ได้ตั้งใจ คำแนะนำเบื้องต้นสำหรับการทำงานในห้องสมุดประชาชน เขียนโดย Nathan Hansen พิมพ์ปี 2021

ตลอดระยะเวลาที่ผมได้เขียนบล็อกห้องสมุด และมีโอกาสไปบรรยายให้ห้องสมุดต่างๆ เข้าใจและรู้จักห้องสมุดในมุมมองต่างๆ คำถามหนึ่งที่คุณครูบรรณารักษ์ (บรรณารักษ์ในห้องสมุดโรงเรียน) ถามผมมากที่สุด คือ “จะเริ่มงานห้องสมุดอย่างไร ในเมื่อพวกเขาไม่ได้เรียนด้านบรรณารักษ์มาโดยตรง”

การจัดเรียงหนังสือในห้องสมุด มีแค่จัดเรียงตามแบบดิวอี้ (Dewey) หรือเปล่า ต้องเรียง 000 – 999 จริงๆ ใช่หรือไม่ และจะทำความเข้าใจตัวเลขต่างๆ ว่ามีความหมายอย่างไรได้เร็วที่สุดแค่ไหน …