metadata

เรื่องนี้เป็นเรื่องเก่าที่ผมเคยเขียนไปแล้ว แต่พอดีมีคนส่งเมล์มาถามอีก
ผมเลยขอเอาเรื่องนี้มาลงให้อ่านอีกสักรอบก็แล้วกันนะครับ

metadata คืออะไร
metadata คือ ข้อมูลรายละเอียดที่อธิบายถึงความเป็นมาของข้อมูล
อาทิเช่น ชื่อผู้แต่ง ชื่อเจ้าของผลงาน ผู้รับผิดชอบ ปีที่เขียน ชื่อเรื่อง

จริงๆแล้ว มันก็คล้ายๆ กับการวิเคราะห์ทรัพยากรสารสนเทศที่เป็นสิ่งพิมพ์
แต่ metadata จะใช้กับทรัพยากรสารสนเทศที่อยู่ในรูปของอิเล็กทรอนิกส์ต่างหาก

หลักที่เรายึดและใช้ในการกำหนดมาตรฐานเราจะใช้ของ Dublin core
ซึ่งใช้แสดงลักษณะพื้นฐานของสารสนเทศ 15 ข้อ ดังต่อไปนี้

1. TITLE – ชื่อเรื่อง
2. AUTHOR OR CREATOR – ผู้แต่ง หรือ เจ้าของงาน
3. SUBJECT OR KEYWORDS – หัวเรื่อง หรือ คำสำคัญ
4. DESCRIPTION – ลักษณะ
5. PUBLISHER – สำนักพิมพ์
6. OTHER CONTRIBUTORS – ผู้ร่วมงาน
7. DATE – ปี
8. RESOURCE TYPE – ประเภท
9. FORMAT – รูปแบบ
10. RESOURCE IDENTIFIER – รหัส
11. SOURCE – ต้นฉบับ
12. LANGUAGE – ภาษา
13. RELATION – เรื่องที่เกี่ยวข้อง
14. COVERAGE – สถานที่และเวลา
15. RIGHT MANAGEMENT – สิทธิ

คำถามที่ตามมาคือ จำเป็นต้องกรอกให้หมดทุกขอบเขตหรือเปล่า
คำตอบก็คือไม่จำเป็นครับ ขึ้นอยู่กับว่าเราสามารถให้รายละเอียดของทรัพยากรสารสนเทศชิ้นนี้ได้เท่าไหร่

ข้อสังเกตนะครับ หากเรายิ่งให้รายละเอียดยิ่งเยอะเท่าไหร่ ทรัพยากรสารสนเทศชิ้นนี้ก็ย่อมมีรายละเอียดที่มากขึ้น
ซึ่งจะทำให้สะดวกต่อการจัดการและทำให้สามารถสืบค้นได้อย่างรวดเร็วและถูกต้องได้อีกด้วย

????????????????????-
หลักที่กล่าวมานี้เป็นเพียงเนื้อหาเพียงคร่าวๆ หากต้องการรู้จัก metadata ให้มากกว่านี้
ลองอ่านเอกสารประกอบตามด้านล่างนี้ได้
1. Metadata คืออะไร – http://dublin.tiac.or.th/metadata.htm
2. Role and use of metadata – http://www.su.ac.th/html_broadcast/4.ppt
3. Dublin Core – Metadata – http://opec.tiac.or.th/help.doc
4. Metadata คืออะไร – http://www.dwr.go.th/agenda/05-2006-25/ISO19115TC211.doc
5. ดับลินคอร์?เมทาดาทา – http://dublin.tiac.or.th/
6. Metadata (wikipedia) – http://en.wikipedia.org/wiki/Metadata

หวังว่าคงเพียงพอกันนะครับ